Thông tin từ A đến Z Tư duy lập trình là gì? Làm sao để sở hữu tư duy lập trình tốt [Update 2020]

Tư duy lập trình là gì? Làm sao để có thể sở hữu một tư duy lập trình tốt? Đây là một trong những câu hỏi khá hay gặp đối với những bạn mới bắt đầu. Để giải quyết triệt để vấn đề này thì hãy cùng chúng tôi tìm hiểu bài viết bên dưới nhé.

1. Giải đáp tư duy lập trình là gì?

Giải đáp tư duy lập trình là gì?

Chắc hẳn phải nhiều hơn một lần bạn đã nghe nói về tư duy, thậm chí nó còn xuất hiện vô cùng nhiều trong cuộc sống, công việc của chúng ta. Thế nhưng có vẻ tư duy lập trình lại là một khái niệm khá xa lạ. Cũng không quá khó để giải thích tại sao nó không thân thuộc trong cuộc sống hàng ngày. Bởi đây là một khái niệm trừu tượng và khó hiểu, chỉ những người học trong ngành công nghệ thông tin thì chắc họ mới tìm hiểu đến khái niệm này.

Thế nhưng hiểu một cách đơn giản nhất về tư duy lập trình thì đó chính là cách mà các lập trình viên sử dụng đầu óc, chất xám của mình để tư duy và giải quyết vấn đề, phân tích vấn đề, biến vấn đề lớn thành những vấn đề nhỏ. Để từ đó họ đưa ra được cách giải quyết tốt nhất. Và ngay sau khi lựa chọn được phương án để giải quyết vấn đề đó thì các lập trình viên sẽ chuyển phương án thành mã code.

Tuy nhiên cũng có khá nhiều người lại cho rằng tư duy lập trình chính là các thuật toán. Nếu như một người học toán và luyện tập nhiều thì cũng sẽ có tư duy giỏi. Ví dụ như bạn nhận một bài tập nào đó hay một bug có người sẽ lao đầu vào tìm cách giải quyết vấn đề và tìm ra những đoạn code mẫu thì có người sẽ tìm cách giải quyết vấn đề đó trước và thực hiện từng bước một. Như vậy đó chính là tư duy lập trình.

Thực chất thì tư duy lập trình sẽ không hiện hữu như một sản phẩm nào đó, mà nó chính là một kỹ năng được hỏi hỏi và rèn luyện hàng ngày để nâng cao hơn.

2. Làm thế nào để sở hữu tư duy lập trình tốt?

Như đã nói trong những phần đầu tiên thì tư duy lập trình là kỹ năng và bạn có thể luyện tập hàng ngày để có một tư duy lập trình tốt. Trong phần này chúng tôi sẽ giới thiệu cho các bạn cách để sở hữu và rèn luyện tư duy lập trình.

2.1. Nắm chắc các kiến thức căn bản của lập trình

Nắm chắc các kiến thức căn bản của lập trình

Đầu tiên bạn cần phải nắm chắc kiến thức căn bản của lập trình. Với tất cả mọi thứ đều phải như vậy, khi bạn bắt đầu học một cái gì đó thì phải hiểu về chúng và phải nắm bắt được toàn bộ các thông tin về nó. Đặc biệt với ngành công nghệ thông tin này, hệ thống kiến thức lập trình của nó rất logic và đúng trình tự. Khi không hiểu về một vấn đề nào đó trong hệ thống kiến thức thì cũng coi như bạn mất gốc.

Đối với những người mới học code thì các kiến thức cơ bản như là hàm, biến, mảng, vòng lặp,…là nền tảng của tư duy lập trình, bạn cần phải hiểu cơ bản biến và mảng sẽ lưu trữ cái gì, cách để có thể tạo ra hàm,…tất cả những điều đó mới có thể áp dụng vào giải quyết một vấn đề. Sau khi học nhiều hơn và đi sâu hơn vào các thuật toán chuyên ngành, bạn sẽ hiểu được những ưu, nhược điểm của từng thuật toán, khi đó mới có thể áp dụng vào các dạng bài toán khác nhau.

2.2. Tập làm quen với bài tập thuật toán

Tập làm quen với bài tập thuật toán

Các bạn mới bắt đầu học đều có suy nghĩ rằng học và nắm chắc kiến thức cơ bản nhất là có thể áp dụng được. Thế nhưng đôi khi nó chỉ là một phần nhỏ, nếu như bạn muốn có tuy duy tốt thì phải tập làm quen với các thuật toán. Điều này không những giúp bạn phát triển về tư duy lập trình mà nó còn giúp cho bạn nhớ kiến thức lâu hơn. Bởi thực hành bao giờ cũng tốt hơn học vẹt.

Chính vì thế mà bạn cần phải học, làm các bài tập về thuật toán nhiều hơn nữa. Nếu như mới bắt đầu thì hãy làm quen với các dạng bài tập dễ và sau dần nâng cấp nó lên là được. Hiện nay trên các trang mạng đầy rẫy các bài tập làm quen với thuật toán có kèm lời giải. Bạn có thể tham khảo chúng.

2.3. Học, học, học những thứ chưa biết

Học, học, học những thứ chưa biết

Bạn phải luôn luôn khắc sâu vào đầu mình tư tưởng học, học, học…những thứ mà mình chưa biết. Kiến thức là vô tận, cho dù bạn có học bao nhiêu đi chăng nữa thì cũng không thể nào hết được. Hãy trở thành một lập trình viên "khát" kiến thức để học hỏi thêm những điều mà bạn chưa biết. Không cần nhồi nhét quá nhiều cùng lúc mà bạn chỉ cần học từ từ, từng chút một, lâu dần sẽ có khối lượng kiến thức khổng lồ. Các kiến thức này sẽ giúp cho vốn hiểu biết của bạn sâu hơn, rộng hơn và giải quyết các vấn đề cũng đơn giản hơn.

Từ trước đến nay bạn chỉ quen sử dụng ngôn ngữ lập trình Java hay C#,…hãy thử sức mình khai thác và học thêm ngôn ngữ mới như C++, .NET, PHP,… hãy thử sức mình với một kiến thức mới mẻ, bạn sẽ thấy khả năng của mình vô tận đến đâu, đồng thời nó cũng khiến cho đầu óc của bạn được nâng cao hơn về tư duy lập trình.

2.4. Hãy suy nghĩ như một Tester thực thụ

Hãy suy nghĩ như một Tester thực thụ

Có thể nói vui rằng Tester chính là người đối đầu với những lập trình viên, bởi họ là những người săn bug và họ cũng không đi theo những suy nghĩ thông thường mà họ lại luôn đi ngược với suy nghĩ của lập trình viên bằng cách đặt ra câu hỏi tại sao? Những tò mò đó chính là đỉnh cao của tư duy. Ví dụ khi bạn chuẩn bị và bắt đầu viết về một chương trình thì hãy đi theo hướng:

+ Ý tưởng là gì và ứng dụng của nó như thế nào?

+ Đối tượng mà bạn hướng đến là đối tượng nào?

+ Bắt đầu thời gian thực hiện khi nào? Cần bao lâu để hoàn thành?

Hãy đặt ra thật thật nhiều câu hỏi thật chi tiết, cặn kẽ để khi trả lời chúng bạn có thể nắm chắc mục đích mà muốn hướng đến là gì để có kết quả tốt hơn. Bên cạnh đó bạn cũng phải học cách đặt ra thật nhiều câu hỏi tại sao để kích thích sự tò mò của mình. Tư duy lập trình phát triển khi chính bạn đi tìm và làm thỏa mãn sự tò mò đó.

2.5. Vừa chơi game vừa học

Vừa chơi game vừa học

Có thể đây là cách vừa giúp chúng ta thư giãn lại vừa giúp chúng ta học, tư duy sâu sắc hơn. Đối với việc chơi game sẽ rất hữu hiệu trong việc học, nhưng chỉ chơi thôi chứ bạn cũng không nên trở thành "con nghiện" game. Hãy lựa chọn cho mình một vài game giải trí, mang tính chất tư duy cao để chơi nhé. Ví dụ như game rubik, puzzle, sudoku,…đây là những trò chơi đòi hỏi người chơi phải phân tích và tư duy một cách chính xác để có thể vượt qua các cửa ải của trò chơi.

Tuy nhiên để áp dụng phương pháp rèn luyện tư duy logic và tư duy lập trình thì bạn cần phải lên kế hoạch và thời gian cụ thể để vừa chơi vừa luyện tập.

2.6. Tập làm việc teamwork

Tập làm việc teamwork

Làm việc nhóm hay làm việc teamwork là một yêu cầu cần thiết trong cuộc sống lẫn công việc hiện nay. Đặc biệt để trở thành một lập trình viên giỏi, được trọng dụng trong công việc thì có đến 99% bạn không làm việc độc lập. Bởi hầu hết trong các dự án lập trình hiện nay đều yêu cầu về vấn đề làm việc nhóm. Làm việc theo nhóm như vậy sẽ giúp cho bạn có thể rèn luyện tư duy lập trình tốt hơn và trau dồi khả năng giao tiếp của mình, có thể mở rộng tầm nhìn khi tham gia vào các dự án cùng người khác. Tuy nhiên điều quan trọng nhất bạn cần làm trong làm việc nhóm chính là học, tư duy theo tập thể bởi vì sản phẩm mà bạn tạo ra chính là mang tính tập thể chứ không còn là cá nhân.

Trong quá trình làm việc nhóm cũng phải hết sức lưu ý về vấn đề như ỷ lại vào người khác, không tích cực trong công việc chung của nhóm hoặc là cạnh tranh nhau,…tất cả những vấn đề tiêu cực như vậy sẽ khiến cho tư duy, kiến thức của bạn bị chậm hơn và không thể phát triển được.

2.7. Học tư duy từ những người xung quanh

Học tư duy từ những người xung quanh

Một trong những phương pháp để rèn luyện tư duy lập trình nữa đó chính là học hỏi từ những người xung quanh bạn. Có thể là đồng nghiệp, cấp trên, bạn bè, gia đình,…mỗi một người sẽ có những ưu điểm nhất định trong tư duy. Bạn không nhất thiết phải copy y chang tư duy của họ, mà hãy học một tập một cách thông minh và có chọn lọc. Điều này sẽ vô cùng có lợi cho bạn khi vừa không mất tiền học mà lại có tư duy lập trình tốt hơn.

Trong cuộc sống, công việc hàng ngày chỉ cần chúng ta để ý một chút cách họ làm việc là có thể học tập được ngay. Có thể những người xung quanh bạn chính là "bậc thầy" của tư duy lập trình đó.

Như vậy trên đây chính là những phương pháp để bạn có thể rèn luyện tư duy lập trình một cách tốt nhất. Bạn không nên áp dụng một phương pháp cho mình mà hãy áp dụng tất cả các phương pháp này. Khi chúng kết hợp lại với nhau mới đem lại hệ thống tư duy lập trình tốt nhất.

Đối với những người học về lập trình, bạn cần phải rèn luyện thường xuyên để bản thân có tư duy tốt, sáng tạo trong công việc hơn và đó cũng chính là con đường thăng tiến sau này của bạn đó.

Với toàn bộ những thông tin trong bài viết trên chúng ta đã cùng nhau hiểu về tư duy lập trình là gì? Nếu như bạn muốn có một tư duy lập trình tốt để có thể phát triển công việc, hãy thay đổi thói quen và luyện tập chúng ngay từ bây giờ nhé.